foto: Chris van Houts

Paddo’s worden illegaal vanaf maandag 1 december, een deel van de coffeeshops moet dicht, zelfs in cafés mag je geen sigaret meer opsteken. Allemaal omwille van onze gezondheid. “De hypocrisie regeert,” fulmineerde Gerben Hellinga toen ik hem vorige week interviewde naar aanleiding van het paddoverbod. “Op elke straathoek kun je een fles whisky kopen en als je die opdrinkt, ben je dood.”

Gerben Hellinga is behalve schrijver van toneelstukken en misdaadromans ook een psychonaut van het eerste uur. Hij heeft zo’n beetje alle geestverruimende middelen die er bestaan weleens uitgeprobeerd, en hij heeft zich ook verdiept in de precieze werking en het verstandig gebruik ervan. Samen met dichter en Ruigoord-vriend Hans Plomp schreef hij Uit je Bol, “de Nederlandse drugs-bijbel”.

Ruim acht jaar geleden heb ik Hellinga ook geïnterviewd, over hetzelfde onderwerp. Alleen was de invalshoek toen heel anders. De rubriek in Volkskrant magazine waarvoor ik hem en Hans Plomp destijds sprak, heette “Voor beginners”: Bach voor beginners (Jos van Veldhoven), Wandelen voor beginners (John Jansen van Galen), SM voor beginners (Meesteres Pauline), Alleen-zijn voor beginners (Emma Brunt), etcetera. En Drugs voor beginners, dus. Aanstekelijk vertellen de heren hoe ze in de jaren tachtig met het Amsterdams Ballongezelschap ballonnetjes lachgas uitdeelden op het Spui, in het kader van hun actie Lachgas tegen Traangas. En dat je lachgas gewoon bij Blokker kunt kopen “voor een korte, onschuldige kick”. Ze vertellen over hoe xtc je de schoonheid van het leven doet zien, hoe je een goede hasjtrip kunt beleven door een grammetje op te lossen in warme melk met boter en suiker, en hoe je met ketamine een bevrijdende bijna-dood-ervaring kunt krijgen.

Ik vroeg me ineens af of zo’n stuk vandaag de dag ook nog in de krant zou komen. In 2000 trok niemand een wenkbrauw op, er kwamen ook geen boze brieven van lezers (naar aanleiding van de aflevering “SM voor beginners” zegden wel lezers hun abonnement op). Is de tijdgeest zó veranderd dat kranten ook benepener zijn geworden als het om drugs gaat? Ik vroeg het aan Hellinga, toen ik hem vandaag nog even aan de telefoon had. “Ik vind dat de kranten het goed doen,” zei hij. “Zoals ze over het paddoverbod en de coffeeshops schrijven, heel goed.” “En ‘drugs voor beginners’, zou dat nu ook nog steeds kunnen?”, vroeg ik. “Ach,” zei Hellinga. “Ze zouden niet geïnteresseerd zijn. Iedereen denkt alleen maar aan de crisis.”