Om met een mooi verhaal thuis te komen, moet een interviewer zich vooraf goed bewapenen. Frénk van der Linden noemt bijvoorbeeld het mes van de kennis: hoe meer je weet over je gesprekspartner, hoe groter de kans dat je nieuwswaardige en/of wezenlijke dingen te horen krijgt. Een voor mij even belangrijk wapen is oprechte interesse. Door écht te willen weten hoe iemand in elkaar zit, waarom iemand doet wat hij doet, kun je je de brutaalste vragen permitteren.

Kort geleden interviewde ik voor het nieuwe katern Mens& van NRC Handelsblad ‘maatschappelijk ondernemer’ Fred Beekers (het verhaal is hier te lezen). Hij werkte jarenlang in oorlogsgebieden voor Artsen zonder Grenzen – waarvan hij een van de grondleggers is – totdat hij om allerlei redenen genoeg had van het geweld. Na een periode in de luwte richtte hij in 2005 een landelijke keten van buurtrestaurants op, Resto VanHarte, bedoeld voor mensen met een gebrek aan sociale contacten.

Waarom hij juist voor eenzame mensen iets wilde betekenen, dat wilde ik weten. En daarvoor moesten we helemaal terug naar zijn weinig liefdevolle jeugd, met een vader die hem in elkaar sloeg en een moeder die niets deed om de mishandelingen te stoppen. Die jeugdervaringen leidden tot een fascinatie voor geweldssituaties (Artsen zonder Grenzen) en een gevoelig oog voor eenzaamheid (Resto VanHarte). Die conclusie had Beekers zelf al getrokken, hij had het in eerdere interviews ook verteld; aan mij de taak om die ontwikkeling geloofwaardig en invoelbaar op te schrijven. Dat kon alleen als ik gedetailleerd wist hoe het vroeger bij hem thuis toe ging. En dus vroeg ik hoe vaak hij slaag kreeg, en waarom, en hóe zijn vader sloeg, en waar. Want een klap krijgen van je ouders is nooit leuk, maar het maakt nogal verschil of je een tik op je vingers krijgt als je stiekem uit de koektrommel snoept, of met een stuk hout in elkaar gemept wordt elke keer wanneer je met een slecht cijfer thuiskomt. Dat laatste was bij Beekers het geval, totdat, uiteindelijk zijn ego ‘kapotgebeukt’ was.

Beekers liet blijken dat hij niet gewend was dat een interviewer op deze manier doorvroeg, maar hij gaf ruimhartig antwoord op al mijn pijnlijke vragen. Omdat hij een intelligente man is, die begreep waarom de details belangrijk waren. En omdat hij voelde dat ik het allemaal écht wilde weten. Niet uit sensatiezucht, maar uit een wil om te snappen hoe hij in elkaar zit en waarom hij doet wat hij doet. Om uiteindelijk het best mogelijke verhaal te kunnen schrijven.