Zo’n twee jaar geleden hoorde ik voor het eerst over de Gülenbeweging, een Turks-nationalistische islamitische stroming. Ik was meteen geïnteresseerd, omdat ik net begonnen was me te verdiepen in de verzuiling van de Turkse gemeenschap in Nederland. Ik volgde wat erover gezegd en geschreven werd in de media, zonder dat ik concrete plannen had om er zelf over te schrijven. Dat veranderde toen ik een klein jaar geleden na afloop van een verkiezingsdebat aan de praat raakte met het Haarlemse gemeenteraadslid van Turkse afkomst Sibel Özoğül. Ze vertelde over haar slechte ervaringen met de Witte Tulp, een huiswerkinstelling die gelieerd is aan de Gülenbeweging. Ze vertelde bijvoorbeeld dat de jongens en de meisjes gescheiden les kregen, maar door elkaar moesten gaan zitten zodra er bezoek van buiten kwam. En dat de (mannelijke) wiskundeleraar uit principe geen les gaf aan meisjes.
Hier kwamen drie interessegebieden van mij bij elkaar: religie, de Turkse gemeenschap in Nederland en onderwijs. Toch heeft het nog maanden geduurd voor ik de stoute schoenen aantrok en besloot om erover te gaan schrijven. Ik wist dat het een taai onderwerp was, ook omdat de Turken in Nederland – hoe verzuild ook – zo’n gesloten groep vormen. Bijna niemand wilde praten, zelfs niet anoniem. Weinig autochtone Nederlanders zullen zich realiseren wat Özoğül zich op de hals gehaald heeft door met naam en toenaam haar verhaal te vertellen, dat uiteindelijk afgelopen november in Binnenlands Bestuur verscheen. Sommige Turkse Nederlanders in haar omgeving vinden haar dapper, vele anderen vinden dat ze beter haar mond had kunnen houden. Vuile was hou je binnen, ook al heb je het gelijk aan je kant. Zelfs haar oude vader wordt in de moskee aangesproken op het ‘rebelse’ gedrag van zijn dochter.
Mij is kritiek ook niet bespaard gebleven: aanhangers van de Gülenbeweging hebben mij naar aanleiding van mijn artikelen in Binnenlands Bestuur van islamofobie beticht. Ten onrechte. Wat ik wilde laten zien, is dat niet alles is wat het lijkt, en dat er in Nederland onder bepaalde groepen allochtonen sprake is van wat Turkije-kenner Erik-Jan Zürcher noemt ‘optische integratie’ .
Recent Comments